Parasol Wyborczy to program ochrony wyborów uruchomiony przez Ministerstwo Cyfryzacji wspólnie z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji ze szczególnym uwzględnieniem udziału Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Program stanowi odpowiedź na przewidywane próby wpływania na proces wyborczy przez aktorów zewnętrznych. 

Podczas konferencji prasowej, na której ogłoszono program, minister Krzysztof Gawkowski wspomniał, że w zakresie cyberbezpieczeństwa Polska już obecnie „jest najbardziej atakowanym krajem”. Mówił także, że jako kraj chcemy dawać przykład, w jaki sposób należy dbać o transparentność wyborów i przeciwstawiać się obcym wpływom. 

Parasol Wyborczy przewiduje ścisłą współpracę pomiędzy NASK – Naukową i Akademicką Siecią Komputerową (podlegającą pod Ministerstwo Cyfryzacji) a innymi instytucjami odpowiadającymi za bezpieczeństwo wyborów (podlegającymi pod Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji). 

Działania NASK 

Wykrywanie dezinformacji w polskiej infosferze 

Monitorowanie polskiej infosfery pod kątem dezinformacji to działalność, którą Ośrodek Analizy Dezinformacji (OAD) działający w NASK prowadzi nie tylko przed wyborami. Polska przestrzeń informacyjna podlega stałej obserwacji, ale w okresie przedwyborczym z uwagi na spodziewany wzrost ilości szkodliwych treści zostały podjęte dodatkowe działania.  

Analiza platform społecznościowych 

Media społecznościowe to główny kanał rozprzestrzeniania treści dezinformacyjnych. Stąd ich monitorowanie jest kluczowym zadaniem w zakresie ochrony procesu wyborczego. OAD prowadzi stałą obserwację sieci społecznościowych. 

Zgłaszanie treści 

Ośrodek Analizy Dezinformacji ma wypracowane specjalne ścieżki i kanały kontaktu z platformami społecznościowymi. Służą one do szybkiego i skutecznego zgłaszania niepożądanych treści, co pozwala ograniczać ich zasięg i potencjalną szkodliwość. 

Obsługa zgłoszeń od obywateli 

Nawet największa armia ekspertów nie byłaby w stanie wychwycić wszystkich przypadków dezinformacji w sieci. Dlatego szczególnie cenne są zgłoszenia od użytkowników różnych platform. Podejrzane treści można zgłaszać do OAD za pomocą strony internetowej bezpiecznewybory.pl. 

Działania informacyjne 

Oprócz monitorowanie infosfery i mediów społecznościowych, NASK aktywnie zajmuje się również edukacją w zakresie dezinformacji. Wydawane materiały edukacyjne adresowane są do różnych grup zagrożonych dezinformacją. Podejmowane są także bardziej bezpośrednie działania. W kontekście przedwyborczym OAD organizuje spotkania w formie okrągłego stołu z dziennikarzami, organizacjami pozarządowymi, a także influencerami. 

NASK szkoli także Komitety Wyborcze wszystkich kandydatów. 

Kampanie dotyczące zgłaszania treści dezinformacyjnych 

W celu dotarcia do szerokiej rzeszy odbiorców, w ramach Parasola Wyborczego zaplanowano również emisję spotów telewizyjnych zwracających uwagę na temat dezinformacji. Spoty te mogą być traktowane jako fragment edukacji medialnej społeczeństwa. Mają także promować możliwość zgłaszania treści dezinformacyjnych do OAD. 

Moje.cert.pl 

Nie tylko Ośrodek Analizy Dezinformacji jest zaangażowany w ochronę procesu wyborczego. Eksperci z CERT Polska stworzyli narzędzie, które pozwala na sprawdzenie bezpieczeństwa domen internetowych. Narzędzie to może być szczególnie przydatne komitetom wyborczym (więcej informacji o moje.cert.pl tutaj) 

Działania Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego 

Im mniej pisze się o działaniach Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w ramach Parasola Wyborczego, tym są one skuteczniejsze. 

Wiadomo, że będzie się ona zajmować m.in.: 

• przeciwdziałaniem zagrożeniom wywiadowczym, terrorystycznym i dywersyjnym 

Ośrodek Analizy Dezinformacji nie dysponuje instrumentami pozwalającymi podjąć działania po wykryciu zagrożeń tego typu. Wszelkie takie zgłoszenia przekazywane są do ABW. 

• identyfikacją kampanii dezinformacyjnych

• monitoringiem cyberprzestrzeni RP 

• oceną bezpieczeństwa systemów i sieci teleinformatycznych funkcjonujących w KBW 

Ocena bezpieczeństwa teleinformatycznego systemów związanych z głosowaniem jest kluczowa dla transparentności wyborów. Polska jest stale celem cyberataków i należy dołożyć wszelkich starań, aby pozostały one nieskuteczne. 

• testami aplikacji wspierających proces wyborczy 

• szkoleniami z zakresu cyberbezpieczeństwa i cyberhigieny 

Pierwszym ogniwem większości cyberataków pozostaje człowiek, Stąd stałe szkolenie urzędników z zakresu cyberhigieny jest kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i wyborów. 

Serwis bezpiecznewybory.pl 

Pisząc o Parasolu wyborczym nie można zapomnieć o stronie bezpiecznewybory.pl. Jest to kompendium wiedzy dotyczącej procesu wyborczego. Można tam znaleźć wskazówki jak głosować, kalendarium wyborcze oraz artykuły i analizy dotyczące procesu wyborczego i zagrożenia dezinformacją. 

Strona daje także możliwość zgłoszenia treści dezinformacyjnych. 

Podsumowanie 

Parasol Wyborczy to kompleksowy program ochrony wyborów obejmujący zarówno działania w cyberprzestrzeni, jak i w świecie realnym. Dzięki obserwacji wyborów na świecie, wiadomo, że skoordynowane działania różnych jednostek to najskuteczniejsza broń w walce z obcymi wpływami. A monitoring infosfery oraz szkolenia z zakresu dezinformacji i cyberbezpieczeństwa to działania, które zaprocentują nie tylko w kontekście nadchodzących wyborów.