Wybory to dzień ważny dla demokracji, a ich uczciwość jest kluczowa dla zachowania zaufania społecznego względem państwowych instytucji. Niestety, zdarza się, że proces wyborczy zostaje zakłócony przez nieprawidłowości – od błędów proceduralnych po celowe działania naruszające zasady głosowania. Każdy obywatel powinien reagować na takie przypadki. Wspólnie możemy przyczynić się do zwiększenia rzetelności wyborów. Wyjaśniamy, jakie sytuacje mogą budzić wątpliwości oraz gdzie i jak zgłaszać różnego rodzaju nieprawidłowości.
Naruszenie ciszy wyborczej
Polski proces wyborczy zakłada, że na 24 godziny przed głosowaniem aż do zamknięcia lokali wyborczych nie można prowadzić agitacji wyborczej, zwoływać zgromadzeń, organizować pochodów i manifestacji czy rozpowszechniać materiałów wyborczych.
Wszystkie przypadki naruszenia ciszy wyborczej należy zgłaszać Policji. Ważne, by zrobić to jak najszybciej, aby odpowiednie służby mogły podjąć działania.
O naruszeniu ciszy wyborczej można poinformować Policję:
- udając się na najbliższy komisariat. Funkcjonariusze będą odpowiedzialni za podjęcie odpowiednich działań w związku z naruszeniem;
- dzwoniąc pod numer alarmowy 112 (dotyczy to sytuacji pilnych i poważnych naruszeń).
Nieprawidłowe działanie obwodowej komisji wyborczej
Skargi dotyczące nieprawidłowego funkcjonowania obwodowych komisji wyborczych należy kierować do komisarza wyborczego, który odpowiada za nadzór nad przestrzeganiem prawa wyborczego. Komisarz jest wyznaczony na obszar stanowiący województwo lub część województwa. Zaś skargi na działania komisarza wyborczego, należy przesyłać do Państwowej Komisji Wyborczej.
Protest wyborczy
W ciągu 14 dni od ogłoszenia zbiorczego wyniku wyborów, każdy obywatel może zgłosić na piśmie protest wyborczy do sądu okręgowego za pośrednictwem sądu rejonowego. Szczegółowe zasady wnoszenia protestów wyborczych oraz tryb ich rozpatrywania, a także orzekania o ważności wyborów są określone w przepisach Kodeksu wyborczego.
Dezinformacja
Fałszywe informacje i manipulacyjne narracje mogą znacząco wpływać na proces wyborczy. Treści budzące wątpliwości można zgłosić poprzez formularz dostępny w zakładce „Zgłoś incydent” na tej stronie. Wpisy dezinformacyjne w mediach społecznościowych można również zgłaszać bezpośrednio na danej platformie – wystarczy skorzystać z opcji „Zgłoś” i wybrać odpowiednią kategorię nieprawdziwej lub szkodliwej treści.
Nielegalne treści
Podczas kampanii wyborczej możemy spotkać się z różnorodnymi zagrożeniami w internecie, w tym z agresywnymi atakami słownymi, mową nienawiści czy hejtem. Zgodnie z polskim prawem jest to przestępstwo i podlega art. 256 i 257 Kodeksu karnego. Inne nielegalne treści, w tym: nawoływanie do popełnienia przestępstwa, groźby karalne, przekazy rasistowskie czy ksenofobiczne lub cyberprzemoc można zgłaszać zespołowi Dyżurnet poprzez formularz. Wysyłając zgłoszenie należy przede wszystkim podać adres strony, na której znajdują się potencjalnie nielegalne treści. Zgłoszenia o takich treściach można także przekazać na adres mailowy lub za pomocą infolinii 0 801 615 005.
Incydenty z obszaru cyberbezpieczeństwa
Zgłoszenia dotyczące złośliwych domen, podejrzanych wiadomości e-mailowych lub SMS-owych, szkodliwego oprogramowania, nielegalnych treści i innych incydentów należy kierować do zespołu CERT Polska. Można to zrobić przy pomocy zakładki Zgłoś lub bezpośrednio na stronie CERT. Podejrzane wiadomości SMS zawierające linki można także zgłosić używając funkcji “Przekaż”, bezpośrednio na numer: 8080.
Źródła:
https://www.pkw.gov.pl/uploaded_files/1742944896_kodeks-wyborczy-25-marca-2025.pdf
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19970880553/U/D19970553Lj.pdf
