Parlament Europejski nazywany jest bijącym sercem demokracji europejskiej. Jest jedyną unijną instytucją wybieraną bezpośrednio przez obywateli. Czym zajmuje się na co dzień i jaki ma wpływ na życie Europejczyków?
W ogólnym ujęciu, Parlament Europejski jest miejscem debaty politycznej i podejmowania decyzji na szczeblu unijnym. Przyjrzyjmy się bliżej jego funkcjonowaniu.
Posłowie i posłanki do Parlamentu Europejskiego
Parlament liczy obecnie 705 deputowanych, a w najbliższej kadencji ich liczba wzrośnie do 720. Polska obecnie ma 52 reprezentantów w PE. W najbliższych wyborach wyłonimy ich już więcej, bo 53.
Posłowie i posłanki są wybierani bezpośrednio przez wyborców we wszystkich państwach członkowskich i reprezentują ich interesy. Ich kadencja trwa 5 lat.
Deputowani powinni kierować się w swoich działaniach kodeksem postępowania posłów do Parlamentu Europejskiego. Kodeks mówi o bezinteresowności, uczciwości, otwartości, staranności, rzetelności, odpowiedzialności oraz poszanowaniu powagi i reputacji Parlamentu. Dokument nakłada także na posłów pewne obowiązki. Zobowiązuje na przykład do składania szczegółowych oświadczeń o prywatnych interesach czy posiadanych aktywach. Poseł, który naruszy kodeks postępowania, musi liczyć się z karą, która może zostać nałożona przez przewodniczącego Parlamentu.
Posłowie do PE podróżują służbowo między swoimi okręgami wyborczymi, Strasburgiem (gdzie odbywa się 12 posiedzeń plenarnych w roku), a Brukselą (gdzie uczestniczą w dodatkowych obradach oraz spotkaniach komisji parlamentarnych i grup politycznych).
Każdy poseł czy posłanka ma prawo wypowiadać się w PE w dowolnym języku urzędowym (dokumenty Parlamentu są publikowane we wszystkich 24 językach państw Unii).
Grupy polityczne w Parlamencie Europejskim
Posłowie są podzieleni w PE nie według narodowości, a według poglądów politycznych. Należą do grup najbliższych ich przekonaniom. Obecnie w Parlamencie Europejskim funkcjonuje ich 7. Są to:
– Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci);
– Grupa Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów w Parlamencie Europejskim;
– Renew Europe Group (Odnówmy Europę);
– Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie;
– Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy;
– Grupa Tożsamość i Demokracja;
– Grupa Lewicy w Parlamencie Europejskim – GUE/NGL.
By utworzyć grupę polityczną, potrzeba 23 posłów reprezentujących co najmniej jedną czwartą państw członkowskich. Każdy poseł może należeć do jednej grupy politycznej. Niektórzy deputowani nie przynależą do żadnej z nich i pozostają niezrzeszeni.
W sali plenarnej parlamentarzyści zajmują miejsce zgodnie z przynależnością do grup.
Komisje parlamentarne w Parlamencie Europejskim
Prace legislacyjne Parlamentu Europejskiego toczą się w 20 stałych komisjach i 3 podkomisjach. Każda z nich specjalizuje się w innej dziedzinie. Ich obszary działalności obejmują wiele spraw, w tym kwestie finansowe, socjalne, transportowe, edukacyjne czy energetyczne. Na początku każdej kadencji, na podstawie preferencji posłów, decyduje się, w jakich komisjach będą oni zasiadać.
Wszystkie komisje posiadają swoich przewodniczących i wiceprzewodniczących. Odbywają posiedzenia raz lub dwa razy w miesiącu w Brukseli. Ich obrady są jawne – można je oglądać na stronie internetowej Parlamentu.
Komisje parlamentarne odgrywają zasadniczą rolę w kształtowaniu polityki Unii Europejskiej. To właśnie w komisjach posłowie opracowują projekty legislacyjne i sprawozdania, wprowadzają poprawki i głosują nad nimi.
Parlament Europejski może również tworzyć podkomisje i specjalne komisje tymczasowe, które zajmują się konkretnymi problemami. Może też powoływać komisje śledcze badające naruszenia w stosowaniu unijnych przepisów.
Najważniejsze zadania Parlamentu Europejskiego w pigułce
Legislacja:
Wraz z przedstawicielami rządów państw UE zgromadzonymi w Radzie Unii Europejskiej, Parlament odpowiada za przyjmowanie unijnego prawodawstwa.
Budżet:
Parlament wraz z Radą Unii Europejskiej podejmuje decyzje o ostatecznym kształcie całego budżetu rocznego Unii Europejskiej. PE ma w tej kwestii ostatnie słowo.
Kontrola:
Posłowie do Parlamentu Europejskiego nadzorują prace instytucji unijnych, zwłaszcza Komisji Europejskiej, która jest organem wykonawczym UE. Parlament wybiera także przewodniczącego Komisji.
Źródła:
https://www.europarl.europa.eu/
