<p>Rzetelne materiały i informacje o tym, jak weryfikować treści zamieszczane w internecie w okresie przedwyborczym, o szeroko pojętej dezinformacji oraz bezpiecznych wyborach.</p>


Baza wiedzy wyborczej

<h4><strong>W ostatnich miesiącach cała Polska żyła wyborami parlamentarnymi. Przez ten czas w serwisie Bezpiecznewybory.pl prezentowaliśmy Wam wiele ważnych informacji dotyczących głosowania, ale także cyberbezpieczeństwa i zagrożeń związanych z dezinformacją wyborczą. Udostępniliśmy również przestrzeń do zgłaszania incydentów. </strong></h4>
<p>Choć wybory parlamentarne dobiegły już końca, to każdy z nas wciąż dokonuje swoich codziennych wyborów w infosferze.</p>
<p>Każdego dnia decydujemy bowiem, jakiego rodzaju informacje wybieramy, jakim mediom czy autorom ufamy, jakim treściom poświęcamy uwagę i dzielimy się z innymi. Możemy decydować, czy damy się przyciągnąć sensacyjnym nagłówkom i emocjonalnym przekazom, czy też postawimy na rzetelne, merytoryczne i obiektywne relacje.</p>
<h3><strong>O czym warto wiedzieć, by wybierać odpowiedzialnie? </strong></h3>
<p>Media oraz serwisy społecznościowe dają nam w dzisiejszych czasach ogromny wybór zarówno pod względem treści jak i form. W gąszczu rozmaitych informacji znajdują się jednak również nieprawdziwe oraz szkodliwe treści. By je zidentyfikować, warto znać trzy istotne pojęcia.</p>
<ul>
<li>
<h4><strong>Dezinformacja intencjonalna (ang. <em>disinformation</em>)</strong></h4>
</li>
</ul>
<p>To wprowadzanie w błąd poprzez systematyczne oddziaływanie na świadomość i podświadomość ludzi, dla taktycznych i strategicznych korzyści: wizerunkowych, politycznych, finansowych i militarnych, lub wywołania zmian postaw społecznych wobec zjawisk i osób. Dezinformacja jest narzędziem wpływu wykorzystywanym w wojnie informacyjnej.</p>
<p>Przykładowo – podczas ostatnich wyborów w mediach społecznościowych mogliśmy natrafić na wpis pochodzący rzekomo z Państwowej Komisji Wyborczej o tym, że wybory zostają unieważnione ze względu na oszustwa. Była to oczywista nieprawda, a post opublikowano z konta podszywającego się pod PKW. Celem takiego działania było wywołanie zamieszania i podburzanie społeczeństwa przeciwko instytucjom publicznym odpowiedzialnym za proces wyborczy.</p>
<ul>
<li>
<h4><strong>Nieintencjonalne wprowadzanie w błąd (ang. <em>misinformation</em>)</strong></h4>
</li>
</ul>
<p>W tym przypadku mamy do czynienia z powielaniem nieprawdziwych i niezweryfikowanych informacji przez użytkowników, którzy bezkrytycznie przyjmują nieprawdziwe treści. Tego typu materiały są udostępniane bez świadomości ani intencji wywarcia szkodliwego wpływu. Działania internautów określane jako dezinformacja nieintencjonalna są pochodną wielu różnych czynników. Jednym z nich mogą być emocje lub krótki, powierzchowny kontakt z daną informacją, które utrudniają obiektywne podejście oraz warunkują szybkie i nieprzemyślane działania.</p>
<p>Na krótko przed wyborami po sieci krążyła informacja o tym, że karty do głosowania miałyby być rzekomo spięte z kartami do referendum. Internauci udostępniali na swoich profilach wpisy na ten temat. Robili to zapewne w dobrej wierze &#8211; w trosce o uczciwość procesu wyborczego. Informacja ta była jednak nieprawdziwa i została zdementowana przez PKW w oficjalnym komunikacie.</p>
<ul>
<li>
<h4><strong>Treści złośliwe (ang. <em>malinformation</em>) </strong></h4>
</li>
</ul>
<p>Trzecim zjawiskiem, o którym mówimy w tym kontekście, jest <em>malinformation</em>. To szczególny przypadek treści prawdziwych, jednak udostępnianych z negatywnym, złośliwym wydźwiękiem. Mogą to być informacje prywatne lub intymne, które nie powinny być upublicznione bez zgody osoby lub instytucji, której dotyczą. Przykładem takich treści są informacje dotyczące wstydliwych chorób, problemów osobistych lub prywatnych wiadomości osób publicznych. Złośliwe wiadomości bardzo często stanowią prawdziwy fundament, na którym budowane są potem działania dezinformacyjne, a takie treści publikowane są często nielegalnie. Wykorzystywane są do zmanipulowania oceny zjawisk w opinii publicznej.</p>
<p>W czasie kampanii wyborczej w mediach społecznościowych pojawił się wpis mający świadczyć o rzekomej „ukrainizacji” Polski. Dotyczył otwarcia w Gliwicach sklepu, mającego w nazwie ukraińskie miasto. Taki sklep rzeczywiście otwarto. To prywatne przedsięwzięcie. Market w swoim asortymencie oferuje produkty nie tylko z Ukrainy, lecz także z Armenii, Gruzji, Litwy i Mołdawii. Nie ma podstaw do twierdzenia, że jest dowodem na „ukrainizację&#8221; Polski. Informacja o otwarciu sklepu była więc prawdziwa, jednak cel upublicznienia tej wiadomości był złośliwy. Chodziło o wywołanie nieadekwatnych emocji w grupach sprzeciwiających się przyjmowaniu ukraińskich uchodźców.</p>
<p><img decoding="async" loading="lazy" class="alignnone size-large wp-image-1887" src="http://bezpiecznewybory.multisite.lab.nob.pib.nask.pl/wp-content/uploads/sites/5/2023/11/BWNC-1024x557.png" alt="" width="750" height="408" srcset="https://bezpiecznewybory.multisite.lab.nob.pib.nask.pl/wp-content/uploads/sites/5/2023/11/BWNC-1024x557.png 1024w, https://bezpiecznewybory.multisite.lab.nob.pib.nask.pl/wp-content/uploads/sites/5/2023/11/BWNC-300x163.png 300w, https://bezpiecznewybory.multisite.lab.nob.pib.nask.pl/wp-content/uploads/sites/5/2023/11/BWNC-768x418.png 768w, https://bezpiecznewybory.multisite.lab.nob.pib.nask.pl/wp-content/uploads/sites/5/2023/11/BWNC-1536x836.png 1536w, https://bezpiecznewybory.multisite.lab.nob.pib.nask.pl/wp-content/uploads/sites/5/2023/11/BWNC-1568x854.png 1568w, https://bezpiecznewybory.multisite.lab.nob.pib.nask.pl/wp-content/uploads/sites/5/2023/11/BWNC.png 1600w" sizes="(max-width: 750px) 100vw, 750px" /></p>
<p>Dezinformacja karmi się ludzkimi lękami, uprzedzeniami i stereotypami. Jej inicjatorzy grają na emocjach i wiedzą, że szokującymi nagłówkami przykują uwagę odbiorcy. Chcą dotrzeć ze swoimi fałszywymi treściami do jak największej liczby osób. Warto więc zastanowić się dwa razy, zanim klikniemy w sensacyjny tytuł lub udostępnimy w sieci niesprawdzony news, nieświadomie przyczyniając się do rozprzestrzeniania się dezinformacji.</p>
<h3><strong>Razem zadbajmy o kolejne bezpieczne wybory w Polsce </strong></h3>
<p>W przyszłym roku czekają nas kolejne wybory – samorządowe. Wokół nich również mogą pojawić się różnego rodzaju zagrożenia w przestrzeni informacyjnej. Warto więc dobrze wykorzystać najbliższy czas – doskonalić się w weryfikowaniu informacji i odróżnianiu prawdziwych przekazów od tych fałszywych. Więcej wskazówek znajdziecie w naszej <a href="https://bezpiecznewybory.pl/baza-wiedzy?page=1&amp;perPage=6">bazie wiedzy</a> oraz na profilach #WłączWeryfikację w mediach społecznościowych.</p>
<p>&nbsp;</p>


<p>Choć wybory parlamentarne dobiegły końca, każdy z nas wciąż dokonuje swoich codziennych wyborów w infosferze.</p>


Decyduj świadomie w sieci

<p>Dezinformacja wyborcza jest obecnie jednym z podstawowych zagrożeń dla każdego procesu wyborczego. Może ona zwiększać dezorientację obywateli, negatywnie wpływać na frekwencję, w tym na udział kobiet oraz zmarginalizowanych grup, a także obniżać zaufanie do instytucji państwowych czy międzynarodowych. Raport opisuje teorie, trendy oraz narracje, które są związane z dezinformacją wyborczą. Skupia się on na okresie od 8 sierpnia do 8 września, czyli na pierwszym miesiącu kampanii wyborczej. Jednym z kluczowych wniosków, który wyłania się po pierwszym miesiącu kampanii wyborczej, jest szerokie zainteresowanie samym tematem wyborów – widać, że społeczeństwo jest przejęte nadchodzącą elekcją. W okresie od 8 sierpnia do 8 września hasło ‘wybory’ oraz hasła pokrewne, takie jak na przykład ‘głosowanie’, tylko w mediach społecznościowych osiągnęły zasięg 515 milionów.</p>


<p>Raport opisuje teorie, trendy oraz narracje zaobserwowane w pierwszym miesiącu kampanii wyborczej.</p>


Bezpieczne wybory - raport otwarcia

<h3>Udzielanie wyjaśnień obywatelom i wytyczne dla komisji wyborczych</h3>
<p>W świetle artykułu 58. ustawy o referendum wyborczym kampanią nie jest przekazywanie informacji mających przedstawiać lub wyjaśniać treść pytań, a także udzielanie odpowiedzi na pytania obywateli w sprawie referendum. Członkowie komisji nie mogą jednak niczego sugerować w tej sprawie, w tym na przykład pytać, które karty mają wydać.</p>
<h5>Więcej informacji znajdziesz w najnowszym komunikacie <strong><a href="https://referendum.gov.pl/referendum2023/statics/PKW_AKTUALNOSCI/uploaded_files/1697390865_komunikat-pkw-w-sprawie-wydawania-kart-do-glosowania.pdf" target="_blank" rel="noopener">Państwowej Komisji Wyborczej.</a></strong></h5>
<h3>Materiały referendalne w dniu głosowania</h3>
<p>W dniu głosowania w lokalu wyborczym i w miejscu, gdzie znajduje się ten lokal, nie wolno prowadzić kampanii dotyczącej referendum. Oznacza to, że nie można wywieszać plakatów, używać symboli lub nosić ubrań związanych z polityką lub kwestiami społecznymi, które mogą kojarzyć się z uczestniczącymi w głosowaniu grupami. Takie działania mogłyby wpłynąć na wyborców i są zabronione przez ustawę o referendum ogólnokrajowym<a href="#_ftn1" name="_ftnref1">[1]</a>.</p>
<p>Cisza referendalna nieco odróżnia się od ciszy wyborczej. Jest okresem przed głosowaniem w referendum, podczas którego obowiązuje zakaz prowadzenia kampanii. Ma na celu zapewnienie uczciwego przebiegu głosowania i uniknięcia wpływu ostatnich kampanijnych działań na decyzje wyborców.</p>
<h5>W tym czasie zabronione jest:</h5>
<p>• zwoływanie zgromadzeń,<br />
• organizowanie pochodów i manifestacji,<br />
• wygłaszanie przemówień,<br />
• rozdawanie ulotek.</p>
<p>Naruszenie któregokolwiek z tych zakazów może skutkować sankcją karną. Ocena popełnionych czynów zgodnie z prawem należy do organów ścigania i sądów.</p>
<h3>Różnice między ciszą wyborczą a referendalną</h3>
<p>O ile podczas ciszy wyborczej dopuszczalne jest zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w wyborach i nie stanowi to agitacji, o tyle podczas ciszy referendalnej jest to niedozwolone. Frekwencja w referendum ma bowiem decydujące znaczenie dla jego wyniku. Działania tego rodzaju nie mogą być zatem prowadzone w czasie tzw. ciszy referendalnej.</p>
<h3>Czy należy usunąć z przestrzeni publicznej umieszczone w trakcie kampanii referendalnej materiały?</h3>
<p>Przepisy Kodeksu wyborczego i ustawy o referendum ogólnokrajowym nie nakazują usuwania wcześniej rozpowszechnionych materiałów wyborczych i referendalnych z przestrzeni publicznej po zakończeniu kampanii. Istnieje jednak ograniczenie dotyczące ich przenoszenia lub modyfikowania. W związku z zakazem prowadzenia agitacji wyborczej i kampanii referendalnej w siedzibach komisji wyborczych materiały umieszczone tam muszą zostać usunięte przed rozpoczęciem głosowania. Jeśli zostaną zauważone na terenie nieruchomości, w której znajduje się lokal wyborczy, obwodowa komisja wyborcza ma obowiązek je usunąć. Te zasady mają również zastosowanie w przypadku materiałów zamieszczanych w internecie.</p>
<h3>Kto stwierdza naruszenie ciszy referendalnej?</h3>
<p>Organy wyborcze nie zajmują się oceną ani nie przeprowadzają dochodzeń w przypadkach naruszenia ciszy wyborczej lub referendalnej. W takich sytuacjach właściwe są organy ścigania i sądy. Jeśli wystąpią przypadki nielegalnej kampanii wyborczej lub referendalnej, należy zgłaszać je policji lub prokuraturze, a nie komisjom wyborczym czy Krajowemu Biurze Wyborczemu.</p>
<p>&nbsp;</p>
<p>Źródło:<br />
1. <a href="https://referendum.gov.pl/referendum2023/statics/PKW_AKTUALNOSCI/uploaded_files/1697048596_zkf6211232023.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://referendum.gov.pl/referendum2023/statics/PKW_AKTUALNOSCI/uploaded_files/1697048596_zkf6211232023.pdf</a> [dostęp: 15.10.2023 r.]</p>
<p><a href="#_ftnref1" name="_ftn1">[1]</a> Art. 39 ust. 2 ustawy o referendum ogólnokrajowym.</p>
<p>&nbsp;</p>
<p>&nbsp;</p>


<p>Przypominamy, jakie zasady obowiązują podczas dzisiejszych wyborów oraz referendum zgodnie z wytycznymi PKW.</p>


Głosowanie w referendum

<p>Kartę do głosowania otrzymasz w odpowiednim lokalu wyborczym po stwierdzeniu, że Twoje nazwisko jest na liście wyborców.</p>
<h3><strong>Wygląd karty</strong></h3>
<p>Upewnij się, czy karta, którą otrzymałeś, spełnia wymogi formalne dokumentu. Na karcie powinny znaleźć się odpowiednie odciski pieczęci w zależności od typu wyborów:</p>
<p>1) Prezydenta Rzeczypospolitej – odcisk pieczęci Państwowej Komisji Wyborczej;<br />
2) do Sejmu, do Senatu i do Parlamentu Europejskiego – odcisk pieczęci okręgowej komisji wyborczej;<br />
3) do rad i wyborów wójta – odcisk pieczęci terytorialnej komisji wyborczej.</p>
<p>Według kodeksu wyborczego na karcie do głosowania powinny znajdować się również informację o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu.</p>
<h3><strong>Poprawne wypełnienie karty do głosowania</strong></h3>
<p>W lokalach znajdują się stanowiska do oddawania głosów, dzięki którym możesz z zachowaniem zasad prywatności, uzupełnić kartę zgodnie ze swoimi preferencjami wyborczymi.</p>
<p>By głos został uznany za ważny, należy postawić znak &#8220;x&#8221; przy konkretnym nazwisku na karcie. Kodeks wyborczy określa, że znakiem tym są dokładnie dwie przecinające się linie w obrębie kratki. Powinien on znaleźć się przy nazwisku jednego, wybranego kandydata, wyłącznie na jednej liście wyborczej. Jeśli znaków &#8220;x&#8221; jest więcej lub znaku nie ma w ogóle, głos jest uznawany za nieważny.</p>
<p>Więcej informacji na ten temat można znaleźć w artykule 227 Kodeksu wyborczego.</p>
<h3><strong>Głosowanie</strong></h3>
<p>Ostatnim krokiem jest złożenie karty wyborczej na pół i wrzucenie jej do urny.</p>
<p>&nbsp;</p>
<p>Źródło:<br />
1. <a href="https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20110210112/U/D20110112Lj.pdf" target="_blank" rel="noopener">https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20110210112/U/D20110112Lj.pdf</a> [dostęp: 11.07.2023 r.]</p>
<p>&nbsp;</p>


<p>Przedstawiamy warunki oddania ważnego głosu.</p>


Wypełnianie karty do głosowania

<h2><span style="background-color: var(--global--color-background);color: var(--global--color-primary);font-family: var(--global--font-secondary);font-size: var(--global--font-size-base)">Z kradzieżą tożsamości w internecie mamy do czynienia, gdy osoby nieuprawnione pozyskują i wykorzystują nasze dane osobowe.</span></h2>
<p><span style="background-color: var(--global--color-background);color: var(--global--color-primary);font-family: var(--global--font-secondary);font-size: var(--global--font-size-base)">Jest to jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla naszego bezpieczeństwa w sieci oraz finansów</span><a style="background-color: var(--global--color-background);font-family: var(--global--font-secondary);font-size: var(--global--font-size-base)" href="#_ftn1" name="_ftnref1">[1]</a><span style="background-color: var(--global--color-background);color: var(--global--color-primary);font-family: var(--global--font-secondary);font-size: var(--global--font-size-base)">.</span><span style="background-color: var(--global--color-background);color: var(--global--color-primary);font-family: var(--global--font-secondary);font-size: var(--global--font-size-base)"> Działania takie mają na celu najczęściej przejęcie naszych środków, ale także zaciągnięcia kredytu w naszym imieniu lub dokonania oszustwa. Jakie metody stosują cyberprzestępcy i jak nie paść ofiarą wyłudzenia?</span></p>
<p>Kradzież danych to bardzo popularne przestępstwo<a href="#_ftn2" name="_ftnref2">[2]</a>, które może popełnić każdy, kto ma dostęp do internetu.</p>
<h3>Phishing</h3>
<p>To obecnie najczęściej wykorzystywana metoda pozwalająca wykraść nasze dane. Polega na tworzeniu fałszywych stron internetowych lub wiadomości e-mail/SMS, które wyglądają jak autentyczne, ale w rzeczywistości mają na celu wyłącznie pozyskanie danych osobowych użytkowników. Są one łudząco podobne do stron instytucji państwowych lub finansowych albo wiadomości wysyłanych przez te podmioty. Osoby, które nieświadomie klikają w linki lub podają swoje dane, padają ofiarą tego rodzaju ataku.</p>
<h5>By zgłosić phishing, wejdź na stronę internetową zespołu reagowania na incydenty komputerowe CERT Polska <a href="https://incydent.cert.pl/" target="_blank" rel="noopener">https://incydent.cert.pl/</a>, wypełnij krótki formularz online, dołącz podejrzaną wiadomość i wyślij. SMS-y można przekazywać bezpośrednio na wskazany na stronie numer telefonu.</h5>
<h3>Wirusy i malware<a href="#_ftn3" name="_ftnref3"></a></h3>
<p>Złośliwe oprogramowanie może infekować komputery i urządzenia mobilne, pozyskując dane osobowe, takie jak hasła do kont, numery kart kredytowych i inne informacje. Hakerzy często próbują włamać się do naszych kont na różnych platformach, takich jak media społecznościowe, poczta elektroniczna czy konta bankowe. Najczęściej wykorzystują oni słabe hasła lub luki w zabezpieczeniach<a href="#_ftn3" name="_ftnref3">[3].</a></p>
<h3>Ataki typu DDoS</h3>
<p>To jedne z najczęstszych ataków na systemy komputerowe lub usługi sieciowe. Ich celem jest zajęcie wszystkich dostępnych i wolnych zasobów komputera. Powodują zablokowanie funkcjonowania usługi online (np. strony internetowej czy poczty e-mail znajdującej się na hostingu) i uzyskanie dostępu do danych wrażliwych<a href="#_ftn4" name="_ftnref4">[4].</a></p>
<h3>Kradzież portfela cyfrowego</h3>
<p>Popularność kryptowalut spowodowała wzrost przypadków kradzieży portfeli cyfrowych<a href="#_ftn6" name="_ftnref6">[6]</a>. Hakerzy mogą próbować pozyskać prywatne klucze dostępu do portfeli, a w rezultacie kontrolować kryptowaluty użytkowników. Płatności te są bezpieczne, o ile zachowamy ostrożność i krytyczne myślenie. Pamiętajmy, by nie udostępniać naszych zabezpieczeń osobom postronnym, sprawdzać dokładnie wiarygodność stron, na których dokonujemy transakcji i nie korzystać z przesłanych linków<a href="#_ftn5" name="_ftnref5">[5].</a></p>
<p>.</p>
<h2>Jak się chronić?</h2>
<p>Mimo tak wielu sposobów kradzieży danych, istnieją też działania, które mogą zminimalizować to ryzyko.</p>
<h3>Silne hasła</h3>
<p>Stworzenie trudnych do odgadnięcia haseł, ich regularna zmiana oraz weryfikacja dwuetapowa może być skuteczną obroną przed włamaniami. Więcej na temat tego, jak odpowiednio tworzyć hasła, przeczytasz w <a href="https://bezpiecznewybory.pl/baza-wiedzy/porady-dotyczace-hasel-dla-uzytkownikow-i-administratorow-sieci" target="_blank" rel="noopener">artykule</a>.</p>
<h3>Ostrożność</h3>
<p>Zachowaj czujność wobec odbieranej korespondencji e-mail czy wiadomości w mediach społecznościowych, które zawierają prośby o podanie danych osobowych czy też załączniki i linki. Zawsze sprawdzaj, czy nadawca jest zaufany. Jeśli to Twój znajomy lub ktoś bliski, po prostu do niego zadzwoń, by to potwierdzić. Istnieje mała szansa, że osoba, niebędąca w naszym bliskim otoczeniu nagle poprosi nas o pomoc drogą online.</p>
<h3>Zabezpieczenie urządzeń</h3>
<p>Aktualizuj oprogramowanie na komputerach i urządzeniach mobilnych, aby uniknąć luk bezpieczeństwa oraz infekcji złośliwym oprogramowaniem.</p>
<h3>Monitorowanie kont bankowych</h3>
<p>Regularnie sprawdzaj stan swojego konta bankowego, aby odpowiednio wcześnie wykryć ewentualne nieautoryzowane transakcje. Do konta internetowego loguj się jedynie ze swoich urządzeń oraz nie wykorzystuj do tego celu publicznych sieci Wi-Fi.</p>
<p>Odpowiednia edukacja i świadomość ryzyka mogą pomóc nam w zminimalizowaniu zagrożeń i ochronie naszych danych osobowych. Pamiętajmy o ostrożności i stosujmy najlepsze praktyki w zakresie bezpieczeństwa online.</p>
<p>&nbsp;</p>
<p>&nbsp;</p>
<p><a href="#_ftnref1" name="_ftn1">[1]</a> <a href="https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/ograniczamy-negatywne-skutki-kradziezy-tozsamosci" target="_blank" rel="noopener">https://www.gov.pl/web/cyfryzacja/ograniczamy-negatywne-skutki-kradziezy-tozsamosci</a> [dostęp:10.10.2023 r.]</p>
<p><a href="#_ftnref2" name="_ftn2">[2]</a> Art. 190a Kodeksu karnego.</p>
<p><a href="#_ftnref3" name="_ftn3">[3]</a> Malware – złośliwe oprogramowanie, programy komputerowe, których celem jest wykonywanie szkodliwych działań, np. przejęcie kontroli nad urządzeniem ofiary czy kradzież danych, haseł bądź plików. [Źródło: ABC Cyberbezpieczeństwa, NASK – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2022, dostęp: 09.10.2023 r.]</p>
<p><a href="#_ftnref4" name="_ftn4">[4]</a> ABC Cyberbezpieczeństwa, NASK – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2022, dostęp: 12.10.2023 r.]</p>
<p><a href="#_ftnref5" name="_ftn5">[5]</a> Portfel cyfrowy &#8211; Portfele cyfrowe nie mają materialnej postaci. Można w nich „przechowywać” swoje karty płatnicze (a w niektórych przypadkach także pieniądze), by można było nimi szybko i sprawnie płacić. Mogą mieć formę aplikacji zainstalowanej na telefonie lub rozwiązania powiązanego z przeglądarką, z której korzystacie.  Dane karty są wprowadzane do portfela wirtualnego poprzez zapisanie ich numeru, daty ważności oraz kodu zabezpieczającego, a następnie zaszyfrowane. Źródło: <a href="https://www.visa.pl/visa-everywhere/blog/bdp/2021/06/01/portfel-elektroniczny-visa-1622579327829.html" target="_blank" rel="noopener">https://www.visa.pl/visa-everywhere/blog/bdp/2021/06/01/portfel-elektroniczny-visa-1622579327829.html</a> [dostęp: 12.10.2023 r.]</p>
<p><a href="#_ftnref6" name="_ftn6">[6]</a> <a href="https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/8372068,rekordowa-skala-oszustw-na-rynku-kryptowalut.html" target="_blank" rel="noopener">https://forsal.pl/gospodarka/artykuly/8372068,rekordowa-skala-oszustw-na-rynku-kryptowalut.html</a> [dostęp: 12.10.2023 r.]</p>
<p>&nbsp;</p>


<p>Kto i jak może ukraść naszą tożsamość w sieci? Co możemy zrobić, żeby temu zapobiec?</p>


Kradzież danych w internecie

<h3>YouTube odgrywa istotną rolę we wspieraniu zaangażowania społecznego, dbając o bezpieczeństwo, uczciwość i bezstronność podczas wyborów.</h3>
<p>Platforma przyciąga użytkowników z całego świata, którzy szukają informacji o liderach politycznych, uczestniczą w akcjach społecznych i kształtują opinie na temat wydarzeń na świecie. W trosce o bezpieczeństwo wartości demokratycznych YouTube usuwa treści naruszające zasady, promuje wiarygodne źródła i ogranicza rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji związanych z wyborami.</p>
<p>YouTube stosuje rygorystyczne zasady wobec nieuczciwych praktyk związanych z wyborami, takich jak: przerabianie treści, rozpowszechnianie fałszywych informacji czy zachęcanie do zakłócania procesów demokratycznych. Kanały, które ich nie przestrzegają, są zamykane niezależnie od poglądów politycznych prezentowanych w filmach. Dzięki tym działaniom YouTube dąży do wspierania uczciwości procesu wyborczego i promowania rzetelnej debaty politycznej.</p>
<h5>By dowiedzieć się więcej, zajrzyj na stronę: <a href="https://www.youtube.com/intl/ALL_pl/howyoutubeworks/our-commitments/supporting-political-integrity/" target="_blank" rel="noopener">https://www.youtube.com/intl/ALL_pl/howyoutubeworks/our-commitments/supporting-political-integrity/</a></h5>


<p>Współczesne społeczeństwo obywatelskie to również odpowiedzialna aktywność w sieci.</p>


YouTube wspiera zaangażowanie społeczne

<h3>YouTube dba o swoją społeczność i udostępnia dobre praktyki tworzenia oraz publikowania treści, które będą wartościowe i bezpieczne dla wszystkich użytkowników platformy.</h3>
<p>Zasady zostały opracowane dla każdego rodzaju treści, w tym filmów, komentarzy, linków i miniatur. Określają one, co w YouTube jest dozwolone, a co nie. Nie tylko w związku ze zbliżającymi się wyborami, ale również w celu świadomego korzystania z platformy <strong>zachęcamy do zapoznania się z wytycznymi dla społeczności </strong><a href="https://www.youtube.com/intl/ALL_pl/howyoutubeworks/policies/community-guidelines/" target="_blank" rel="noopener"><strong>na stronie.</strong> </a>Można tam znaleźć m.in. informacje na temat materiałów zakwalifikowanych jako zakazane czy nieuczciwe; czym są treści drażliwe oraz jak zapewnić bezpieczeństwo w sieci dzieciom.</p>
<p>Wytyczne uwzględniają również sprawy społeczne, takie jak: nękanie w sieci, szerzenie nienawiści czy treści promujące przemoc. Zapobiegają też rozprzestrzenianiu się nieprawdziwych informacji na temat COVID-19 oraz kontrolują sprzedaż towarów regulowanych, takich jak np. broń palna. Chcąc zachować transparentność, YouTube wskazuje również:</p>
<ul>
<li>jak wygląda proces tworzenia nowych zasad oraz aktualizacji obecnych,</li>
<li>w jaki sposób wykrywane są naruszenia, kto może zgłaszać szkodliwe treści oraz</li>
<li>jak wygląda egzekwowanie zasad.</li>
</ul>


<p>W trosce o bezpieczeństwo wyborów platforma ogranicza rozprzestrzenianie się materiałów zakazanych i nieuczciwych.</p>


Dobre praktyki serwisu YouTube

<p>Jakość świadczonych usług oraz sposób komunikacji mają bezpośredni wpływ na wiarygodność prezentowanych treści. Google zwraca szczególną uwagę na to, jak ważny udział w tworzeniu bezpiecznej platformy ma społeczność, którą tworzą zarówno użytkownicy, jak i pracownicy. To dzięki nim dostarczane są sprawdzone i rzetelne informacje. Odpowiedzialność, która spoczywa na dostawcach usług, takich jak Google, zobowiązuje do przestrzegania najwyższych standardów.</p>
<h5>Zasady otwartej dyskusji dotyczą wszystkich użytkowników infosfery, dlatego zachęcamy do zapoznania się ze szczegółowymi wskazówkami dla społeczności na stronie: <a href="https://about.google/intl/ALL_pl/community-guidelines/" target="_blank" rel="noopener">https://about.google/intl/ALL_pl/community-guidelines/</a></h5>


<p>Sprawdź, jak platforma dba o zachowanie swobody wypowiedzi i rzetelność publikowanych przez użytkowników treści.</p>
