Uprawnienia Państwowej Komisji Wyborczej
Na podstawie art. 161 Kodeksu wyborczego można wyodrębnić poniższe uprawnienia Państwowej Komisji Wyborczej:
- Wydawanie wytycznych. PKW wydaje wiążące wytyczne dla komisarzy wyborczych, urzędników wyborczych, komisji wyborczych niższego stopnia, organów administracji rządowej, organów jednostek samorządu terytorialnego, komitetów wyborczych oraz nadawców radiowych i telewizyjnych.
- Uchylanie uchwał i postanowień. PKW ma uprawnienie do uchylania uchwał okręgowych i rejonowych komisji wyborczych oraz postanowień komisarzy wyborczych, które naruszyły prawo lub są niezgodne z wytycznymi PKW. Sprawy te są przekazywane właściwej komisji do ponownego rozpoznania lub PKW podejmuje rozstrzygnięcie w sprawie.
- Podejmowanie uchwał. PKW ma prawo podejmowania uchwał w zakresie swoich ustawowych uprawnień, zwłaszcza w przypadkach określonych w § 1 i 2 art. 161 Kodeksu wyborczego.
- Tryb obiegowy. Przewodniczący PKW ma możliwość, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, zdecydować o podjęciu uchwały przez PKW w trybie obiegowym. Decyzję tę można podjąć na wniosek członka PKW lub sekretarza PKW. Przepisy dotyczące trybu obiegowego stosuje się odpowiednio do uchwał podejmowanych w ten sposób.
- Sprzeciw członka PKW. Członek PKW może złożyć sprzeciw wobec podjęcia uchwały w trybie obiegowym w określonym terminie.
- Podjęcie uchwały w trybie obiegowym: uchwałę uznaje się za podjętą w trybie obiegowym, jeśli spełnione zostały przesłanki określone przez Przewodniczącego PKW i żaden z członków PKW nie złożył sprzeciwu. W przypadku złożenia sprzeciwu, projekt uchwały jest rozpatrywany na najbliższym posiedzeniu PKW.
Uprawnienia Krajowego Biura Wyborczego
Krajowe Biuro Wyborcze (KBW) posiada szereg uprawnień i odpowiedzialności związanych z organizacją i przeprowadzaniem wyborów oraz referendów w Polsce. Oto najważniejsze z nich:
- Zapewnienie warunków organizacyjno-administracyjnych, finansowych i technicznych dla przeprowadzania wyborów i referendów.
- Współpraca z organami administracji rządowej oraz jednostkami samorządu terytorialnego w celu koordynacji działań związanych z organizacją wyborów.
- Wykonywanie w imieniu Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) obowiązku zapewnienia oprogramowania komputerowego niezbędnego do ustalania wyników głosowania, sporządzania protokołów, sprawdzania poprawności wyników głosowania w obwodzie oraz ustalania wyników wyborów.
- Opracowywanie i udostępnianie materiałów informacyjnych dotyczących wyborów, takich jak instrukcje dla komisji wyborczych, informacje dla wyborców, formularze wyborcze itp.
- Monitorowanie procesu wyborczego i referendalnego, w tym sprawdzanie legalności działań organów wyborczych i egzekwowanie przestrzegania przepisów dotyczących organizacji i przebiegu głosowania.
- Przyjmowanie i weryfikacja wniosków o rejestrację komitetów wyborczych oraz publikacja informacji na temat zarejestrowanych komitetów i kandydatów.
- Przygotowywanie i prowadzenie ewidencji wyborców oraz zapewnienie prawidłowego przepływu informacji między organami wyborczymi a ewidencją ludności.
- Prowadzenie centralnej ewidencji mandatów uzyskanych przez kandydatów w wyborach do Sejmu i Senatu.
- Organizacja szkoleń dla członków komisji wyborczych oraz szkolenie personelu związane z obsługą systemów informatycznych wykorzystywanych w procesie wyborczym.
- Współpraca z innymi krajowymi i międzynarodowymi instytucjami i organizacjami w zakresie spraw wyborczych.
Powyższe uprawnienia mają na celu zapewnienie sprawiedliwego, przejrzystego i zgodnego z prawem przebiegu wyborów i referendów w Polsce.
Źródło: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20230000497/T/D20230497L.pdf [dostęp: 07.07.2023 r.]